Escape Plan (نقشه فرار)

• 2013
• آمریکا
• اکشن, جنایی, رمزآلود
• 115 دقیقه
• انگلیسی
• R

یک متخصص امنیت ساختمانی با پاپوشی که برایش ساخته اند خود را در امنیتی ترین زندان جهان می یابد و حال باید با استفاده از مهارت های خود و کمکی که از درون زندان دریافت می کند از زندان فرار کند و ...

نقد و بررسی فیلم به قلم James Berardinelli (جیمز براردینِلی)

نمره 6.3 از 10

غر زدن راجع به این که زمان اکران “Escape Plan/نقشه فرار” گذشته کار راحتی است.فیلم اگر اواخر دهه 80 یا اوایل دهه 90 اکران می شد حسابی گل می کرد.اما در 2013 فیلم باید برای باز کردن جایش در لیست پر فروش ها حسابی دست و پا بزند.(شاهد این موضوع هم فروش افتضاح فیلم “Bullet To The Head/شلیک به سر” استالون و فیلم “The Last Stand/آخرین ایستادگی” شوارتزِنِگِر است) مشکل این است که این فیلم را نمی شد در دوران اوج این دو بازیگر ساخت چون غرور آن ها و دستمزدهای متفاوت می توانست پروژه را زمین گیر کند.نتیجه اش هم این می شود که بازی این دو در کنار هم را (که خیلی راضی کننده تر از ” The Expendables 2 /بی مصرف ها 2″ است) مدت ها بعد از پر فروش بودن آن ها در گیشه می بینیم.سن و سال این دو بازیگر تقویت صحنه های اکشن در اتاق ویرایش را به یک ضرورت تبدیل کرده و به آن ها این اجازه را داده که با خیال راحت بازی آبکی شان را انجام دهند.

داستان فیلم احمقانه است و پیاده سازی اش هم کمی از داستانش ندارد.کارگردان سوئدی فیلم میکل هفسترُم چند فیلم انگلیسی زبان (“1408/1408” و “The Rite/آیین”) را در کارنامه دارد که مورد پسند منتقدان و مخاطبان خاص واقع نشد.او در این فیلم به عنوان کارگردانی استخدامی مشغول به کار است که برایش گزینه کم خطری محسوب می شود،زیرا اگر فیلم خراب شود تقصیرها بر گردن او نمی افتد.او کارش را در زمینه ساخت صحنه های اکشن و تیر اندازی با دو بازیگر شصت و چند ساله را خوب انجام داده است.تعقیب دوربین در صحنه های مشت زنی کمی مشکل است اما در کل هفسترُم از پس صحنه های اکشن بر آمده است.زمانی که در اکران تبلیغاتی فیلم را تماشا می کردم صحنه ای که شوارتزِنِگِر یک اسلحه خیلی بزرگ را بلند می کند تماشاچیان را حسابی سر شوق آورد. هفسترُم تلاش می کند وانمود کند ستارگان فیلم 40 ساله اند و می شود گفت موفق هم شده است.

صحبت از داستان و شخصیت پردازی در فیلمی مثل این کمی بی معنی است.اثری از مورد دوم در “Escape Plan/نقشه فرار” نیست و مورد اول آن هم تعریفی ندارد.اما این انتقاد را می شود از فیلم های مشابه کلاسیکی مثل “Commando/کماندو” و “Rambo:First Blood Part II/رمبو:اولین خون قسمت دوم” هم کرد.”Escape Plan/نقشه فرار” را می توان در چند جمله خلاصه کرد:استالون و شوارتزِنِگِر یک دیگر را ملاقات می کنند،با هم دعوا می کنند بعد با هم یک تیم می شوند و یک سری آدم بد را حسابی کتک می زنند و به آن ها شلیک می کنند و دست آخر همه آن ها را می کشند.(استالون آدم های مهم تری را می کشد اما شوارتزِنِگِر دخل تعداد بیش تری را می آورد) بقیه قضایا زیاد مهم نیستند.فیلم بیش تر شبیه یکی از آن داستان های ابر قهرمانانه شلوغ و پلوغ دهه 70 است.

فیلم نامه با زیادی جدی گرفتن خود سر راه فیلم قرار گرفته است.جملات قصار زیادی در فیلم هست اما فیلم تا رسیدن به پایان،دو ساعت طولانی و خسته کننده را طی می کند.سر و کله آرنولد تا نیم ساعت اول فیلم پیدا نمی شود و در این مدت داستان پس زمینه برسلین با بازی استالون را شاهد هستیم،او استاد فراری است که داوطلبانه به زندان ها وارد می شود تا درزهای امنیتی شان را پیدا کند.وقتی CIA او را برای آزمایش کردن یکی از پیشرفته ترین زندان ها که برای تروریست ها طراحی شده اسخدام می کند،او خیلی دیر متوجه می شود که این یک تله است.او در اعماق این زندان که مقبره نام دارد،راتمِیِر (آرنولد) را ملاقات می کند که-با وفادار ماندن به قانون خودش،این که بعد از “The Terminator/ترمیناتور” نقش منفی بازی نکند-به اشتباه محکوم شده است.او یک زندانی سیاسی است که هویت شخصی که به نوعی رابین هودی امروزی است را مخفی می کند.رئیس زندان،هابز (با بازی جیم کَویزِل که طوری نقشش را بازی می کند که گویی به واکسن ضد هاری احتیاج دارد) جای این رابین هود را می خواهد و برای حرف کشیدن از راتمِیِر از هیچ کاری دریغ نمی کند.سم نیل هم مدام جلوی دوربین پرسه می زند و به این فکر می کند که به کدامین گناه در این فیلم حضور پیدا کرده است.او ابزاری در دستان فیلم نامه برای پیش برد داستان است و به محض این که کارش را انجام می دهد به فراموشی سپرده می شود.

“Escape Plan/نقشه فرار” برای کسانی لذت بخش است که به شوارتزِنِگِر و استالون علاقه دارند و گمان می کنم این امر بیش تر شامل افراد مسن تر می شود تا مخاطبان جوان.صحنه های حادثه ای فیلم شبیه فیلم های امروزی نیست و بیش تر از فرمول های قدیمی تبعیت می کند.داستان فیلم کشش زیادی ندارد.(مگر برای طرفداران پر و پا قرص سریالی مثل ” Prison Break /فرار از زندان” که داستانش چندان با واقعیت منطبق نبود) عناصر مخفی کارانه فیلم خوب از کار در نیامده اند و کم کم این سوال پیش می آید که هضم کردن عناصر داستانی ساده تر است یا این واقعیت که دو قهرمان شصت و چند ساله چقدر می توانند آدم لت و پار کنند.

اختصاصی نقد فارسی

مترجم:رضا اسدی